Jak wygląda badanie w OZSS? Najczęstsze błędy rodziców i wskazówki adwokata rodzinnego
Badanie w OZSS (Opiniodawczy Zespół Sądowych Specjalistów) to jeden z najbardziej stresujących momentów w sprawach dotyczących władzy rodzicielskiej, kontaktów z dzieckiem czy ustalenia miejsca zamieszkania.
Wielu rodziców czuje niepewność i obawy — zupełnie naturalnie.
Ale wbrew temu, co krąży w internecie, to nie jest egzamin, test ani przesłuchanie, tylko diagnoza sytuacji rodzinnej, więzi z dzieckiem i kompetencji rodzicielskich.
Jako adwokat rodzinny widzę, że nie wynik badania jest największym problemem — tylko błędy, które rodzice popełniają z lęku, stresu lub niewiedzy.
W tym artykule opisuję:
✔️ jak przebiega badanie,
✔️ czego OZSS naprawdę szuka,
✔️ najczęstsze błędy rodziców (zgodne z moimi rolkami),
✔️ i co warto mieć z tyłu głowy, aby nie zaszkodzić własnej sprawie.
Jak wygląda badanie OZSS?
Przebieg badania zależy od zespołu, ale zazwyczaj obejmuje:
1. Rozmowę rodziców z psychologiem / pedagogiem
Osobno lub wspólnie — zależy od sytuacji.
To nie jest przesłuchanie, tylko próba zrozumienia:
-
jak wygląda komunikacja między rodzicami,
-
jaki był podział obowiązków przed rozstaniem,
-
jak radzicie sobie z konfliktem,
-
co jest dla Was najważniejsze.
2. Rozmowę z dzieckiem
Oczywiście w sposób dostosowany do wieku.
Specjaliści obserwują:
-
relację z każdym z rodziców,
-
spontaniczność i naturalność,
-
to, czy dziecko nie zostało „przygotowane”,
-
czy nie powtarza dorosłych jak nagrania.
3. Obserwację interakcji rodzic–dziecko
To często najważniejszy element opinii.
Widać w nim więcej niż w jakiejkolwiek dokumentacji.
4. Testy psychologiczne (czasem)
Nie są obowiązkowe i nie zawsze mają kluczowe znaczenie.
Służą raczej jako uzupełnienie całości.
Badanie trwa od 1,5 do 3 godzin — czasem dłużej.
OZSS NIE ocenia:
✖️ kto jest „lepszym rodzicem”,
✖️ kto ma „ładniejszy dom”,
✖️ kto płakał,
✖️ kto ma więcej racji.
Specjaliści patrzą na dobro dziecka i dojrzałość rodzicielską.
Największy błąd rodziców w OZSS? Dokładnie ten, o którym mówię w moich rolkach.
I powiem to wprost:
❌ Najgorsze, co możesz zrobić, to wybielać siebie i oczerniać drugiego rodzica.
To zachowanie:
-
wygląda nienaturalnie,
-
obniża wiarygodność,
-
jest odbierane jako manipulacja,
-
najczęściej obraca się przeciwko osobie, która to robi.
Psychologów nie interesuje, kto „wygra” konflikt.
Interesuje ich, kto potrafi wyjść ponad konflikt dla dobra dziecka.
Właśnie dlatego:
❌ agresja,
❌ ataki,
❌ opowieści o „idealnym rodzicu”,
❌ demonizowanie drugiej strony
są odbierane jako sygnał alarmowy.
Na co zwrócić uwagę podczas badania OZSS?
Podczas badania w OZSS wiele zależy od sposobu, w jaki rodzic opowiada o swojej sytuacji i relacjach w rodzinie. Kilka elementów, o których warto pamiętać:
1. Mów przede wszystkim o sobie
Zamiast skupiać się na tym, co robi druga strona, lepiej opisać własne działania i podejście do opieki nad dzieckiem.
2. Pozwól dziecku mówić własnymi słowami
Dziecko, które wcześniej otrzymało dokładne „instrukcje”, jak ma się wypowiadać, może brzmieć nienaturalnie. Specjaliści zazwyczaj szybko to zauważają.
3. Nie próbuj udowodnić, że jesteś rodzicem idealnym
OZSS wie, że nie ma rodziców bez słabych stron. Dużo lepiej odbierana jest spokojna, autentyczna postawa niż wrażenie perfekcyjnej „prezentacji”.
4. Zachowaj umiar w opisywaniu swoich emocji
Silne emocje są zrozumiałe, ale ich bardzo intensywne podkreślanie może sprawiać wrażenie, że najważniejsze staje się pokazanie własnej perspektywy, a nie sytuacji dziecka.
5. Mów o drugim rodzicu rzeczowo i z szacunkiem
Sposób, w jaki wypowiadasz się o drugiej stronie, wiele mówi o tym, jak może wyglądać współpraca w przyszłości. OZSS zwraca na to uwagę.
Jak się przygotować, żeby nie zaszkodzić sobie?
Badanie OZSS nie wymaga specjalnych „technik” ani przygotowywania się do konkretnego scenariusza.
Najważniejsze jest to, aby nie robić nic, co może obniżyć Twoją wiarygodność lub zostać odebrane jako próba kontrolowania wyniku.
Warto pamiętać o kilku prostych zasadach:
zachowaj naturalność i spokój,
mów o faktach, nie o interpretacjach,
nie próbuj tworzyć wersji „idealnego rodzica”,
przedstawiaj sytuację dziecka, a nie konflikt między dorosłymi,
nie ukrywaj swoich słabszych stron – każdy je ma, a szczerość działa na Twoją korzyść.
Najlepsze badania to te, podczas których rodzic pokazuje, że potrafi spojrzeć na sytuację oczami dziecka, a nie tylko przez pryzmat konfliktu dorosłych.
Jak wygląda opinia OZSS?
Opinia sporządzana przez zespół specjalistów jest najczęściej kilku- lub kilkunastostronicowa.
Zawiera m.in.:
opis sytuacji rodzinnej,
ocenę relacji pomiędzy dzieckiem a każdym z rodziców,
analizę kompetencji opiekuńczych,
ocenę poziomu konfliktu,
obserwacje z rozmów i spotkań,
wnioski, które mogą dotyczyć kontaktów, władzy rodzicielskiej, a czasem miejsca zamieszkania dziecka.
Opinia nie jest „wyrokiem”, ale sądy bardzo często przypisują jej dużą wagę.
Dlatego warto podejść do badania spokojnie i świadomie.
Podsumowanie
Badanie OZSS może budzić stres, ale nie jest zagrożeniem dla rodzica, który:
mówi prawdę,
nie próbuje nikim manipulować,
zachowuje szacunek dla drugiego rodzica,
skupia się na dobru dziecka,
potrafi współpracować, nawet jeśli relacje między dorosłymi są trudne.
Najczęściej problemem nie jest samo badanie, lecz napięcie i emocje, które je poprzedzają.
Potrzebujesz omówić swoją sytuację przed badaniem OZSS?
Każda sprawa jest inna, a indywidualna konsultacja pozwala uniknąć niepotrzebnych obaw i działań, które mogą niekorzystnie wpłynąć na opinię.
Prowadzę sprawy rodzinne i opiekuńcze w Jeleniej Górze, Kamiennej Góze, Zgorzelcu, Lwówku Śląskim i okolicach.